Συμβολισμοί & ιερατικά ενδύματα Μοναχού/ής

Δημοσιεύθηκε την από e-amfia

Όταν κάποιος, λοιπόν, προσέρχεται για να αφιερώσει τη ζωή του εξ όλης της ψυχής και της διανοίας του στο Νυμφίο Χριστό τότε χαίρεται και αγάλλεται ο ουρανός και πανηγυρίζει ο κόσμος των Αγγέλων γιατί ένας ακόμα άνθρωπος τάχθηκε να μιμηθεί τη ζωή τους.

Ο μοναχός και η μοναχή κινούνται μέσα στην ιερή προσμονή του Ουράνιου Νυμφίου τους. Ζουν και κινούνται σε μια πνευματική όαση με το νοσταλγικό λόγο «ελθέτω χάρις και παρελθέτω ο κόσμος ούτος». Και μαζί με τον κόσμο παρέρχεται το όνομα το παλαιό και λαμβάνει νέο όνομα, διότι αφού εγκαταλείπει τον παλαιό άνθρωπο και ενδύεται το νέο άνθρωπο.

Την ώρα της μοναχικής κουράς προσέρχεται ο δόκιμος μοναχός ή μοναχή ανυπόδητος, ασκεπής, φορώντας μόνο έναν απλό λευκό χιτώνα και δηλώνοντας έτσι ότι όλα τα περιττά και κοσμικά τα απέρριψε και είναι έτοιμος να ενδυθεί το τιμημένο ράσο και τα άγια ρούχα του μοναχού.

Κατά τη μοναχική κουρά ο δόκιμος μοναχός ή μοναχή, ενδύεται το λέντιον (ή ζωστικό ή αντερί) το οποίο είναι μαύρου χρώματος, που συμβολίζει το χιτώνα της ευφροσύνης και της αγαλλιάσεως αντί της γυμνώσεως και της καταισχύνης, την οποία φορέσαμε με την παρακοή μας και αντί της φθοράς και του θανάτου που μας προξένησε αυτή η παρακοή και την οποία φθορά αναιρεί το μοναχικό σχήμα με την υπακοή και τον ενάρετο βίο. Ο χιτώνας αυτός ονομάζεται χιτώνας δικαιοσύνης γιατί η λέξη δικαιοσύνη σημαίνει κάθε αρετή και ο μοναχός φορώντας το οφείλει να γίνει πρόθυμος για κάθε αρετή. Μάλιστα το μαύρο χρώμα του σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι πάντοτε οχυρωμένος πίσω από το πένθος για την αμαρτία και την ξενιτεία για τον κόσμο.

Έπειτα ο μοναχός ή η μοναχή ενδύεται τον ανάλαβο (το πολυσταύρι) ο οποίος φοριέται από τους ώμους μπροστά και πίσω σταυροειδώς και σχηματίζει το σημείο του σταυρού, όχι μία, αλλά πολλές φορές. Εικονίζει το σημείο του σταυρού και σημαίνει ότι ο μοναχός αναλαμβάνει το σταυρό του επί των ώμων του και ακολουθεί το Δεσπότη Χριστό. Καθώς το πολυσταύρι περιέχει πολλούς σταυρούς και περιβάλλει μπροστά και πίσω το σώμα του μοναχού και της μοναχής το περιφράσσει και το οχυρώνει απ’ τις προσβολές του διαβόλου και από κάθε κακή επιθυμία.

Έπειτα ζώνεται γύρω απ’ τη μέση του δερμάτινη ζώνη «εις νέκρωσιν σώματος και ανακαίνισιν πνεύματος». Η ζώνη αποτελεί σημείον σωφροσύνης, καθαρότητας και νεκρώσεως των κινήσεων της σάρκας κι επίσηςσημείον ισχύος εναντίον των παθών και παράλληλα στήριξη στις πράξεις των εντολών.

Κατόπιν, ο μοναχός ή η μοναχή φορά τα σανδάλια, που όπως λένε τα λόγια της μοναχικής κουράς, με τα οποία ετοιμάζεται να εφαρμόσει και να διαδώση το ευαγγέλιο της ειρήνης. Επίσης, τα σανδάλια αυτά τον προφυλάσσουν για να μην προσκρούσουν τα πόδια του και να μην δαγκωθεί από το νοητό όφι, αλλά να επιβαίνει πάνω σ’ αυτούς και να καταπατεί λέοντα και δράκοντα δηλαδή τα κρυφά και φθονερά θηρία της κακίας. Με τα σανδάλια αυτά θα τρέχει κατευθείαν την οδό του Ευαγγελίου μέχρις ότου φτάσει στους Ουρανούς, εκεί που είναι το πολίτευμα των μοναχών, κατά τον Απόστολο Παύλο.

Κατόπιν ενδύεται το παλλίον (εξώρασο) του μεγάλου και αγγελικού σχήματος και όπως λέγει στη μοναχική κουρά το ενδύεται ως στολή αφθαρσίας και σεμνότητος και ως σημείο της σκέπης του Θεού για την ευλαβή του ζωή αιώνια σε εκείνον ο οποίος θα το λάβει και αποτελεί τη θεία περιβολή που του χαρίζει το Άγιο Πνεύμα.

Κατόπιν ενδύεται το κουκούλιον της ακακίας ως περικεφαλαία ελπίδος για τη σωτηρία μέσω της εκ Θεού επισκιάσεως της χάριτος, αλλά και για την ύψωση του νου του μέσω της ταπεινοφροσύνης και της ακακίας όπως ακριβώς είναι τα άδολα νήπια, αλλά και για τη Θεού φύλαξη και περίθαλψη της κεφαλής με όλα τα αισθητήρια. Το κουκούλιο κρέμεται μπροστά και πίσω, εκεί όπου βρίσκεται το λογιστικό και η καρδιά.

Τελευταία, ενδύεται το μανδύα, ο οποίος θεωρείται το τελειώτατον ένδυμα και το περιεκτικό όλων, σημαίνει δε τη φυλακτική και σκεπαστική δύναμη του Θεού, ταυτόχρονα το συνεσταλμένο ευλαβές και ταπεινό της Μοναχικής ζωής, ενώ το ότι δεν έχει μανίκια σημαίνει ότι καθ’ όλη τη ζωή του όλα τα μέλη του είναι νεκρά για κάθε κοσμική εργασία και αμαρτία. Αφήνει μόνο ελεύθερο το κεφάλι το οποίο βλέπει προς το Θεό και φρονεί τα θεία και ανατρέχει μόνο προς το Θεό. Αλλά, όπως είπαμε και πριν, ακόμα και το κεφάλι του μοναχού ή της μοναχής είναι σκεπασμένο με το κουκούλιο για να μη θεωρηθεί ότι έχει ασκεπή και ακάλυπτα τα αισθητήρια.

Στο σύνολό τους, όλα τα ρούχα του μοναχού εικονίζουν τη νέκρωση του Χριστού μας. Ως τάφος εικονίζεται ο μανδύας και ως εντάφια τα υπόλοιπα ρούχα. Ο ανάλαβος και το Μεγάλο Σχήμα δηλώνουν ότι είναι εσταυρωμένος ο μοναχός για τον κόσμο, όπως άλλωστε το υποσχέθηκε. Το κουκούλιο του εικονίζει το σουδάριο κι έτσι όλος ο μοναχός μιμείται με το σχήμα του τον σταυρωθέντα Δεσπότη του, ο oποίος πέθανε και τυλίχτηκε στα σπάργανα και στο σουδάριο.

Σε όλη του τη ζωή πλέον, ό,τι φορά, θα του υπενθυμίζει ότι συνεσταυρώθηκε με το Χριστό και συνεκρώθηκε μαζί Του και οφείλει να αγωνιστεί για να συναναστηθεί και να συνανυψωθεί και να αναφανεί συγκληρονόμος της πατρικής Βασιλείας και των αγαθών των ετοιμασμένων προ καταβολής κόσμου…

Απόσπασμα από το Περιοδικό “ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ”, Τεύχος 115

Γράφουν για εμάς! ( Press about our company)

Δημοσιεύθηκε την από e-amfia

Στο παρακάτω άρθρο με τίτλο «Στον φανταχτερό κόσμο των εκκλησιαστικών μαγαζιών της Αθήνας με τα ράσα των χιλιάδων ευρώ» ο Ακης Κατσαμάδος επιχειρεί να αποκαλύψει το «πλούτο» των εκκλησιαστικών μαγαζιών της Αθήνας.

Στην πραγματικότητα εστιάζει στην τέχνη της Ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης γεγονός που αποτυπώνεται από την επιλογή του να αναδείξει την βιτρίνα μας στο κατάστημα της Αθήνας. Φυσικά υπάρχουν τα ράσα των χιλιάδων ευρώ αλλά τουλάχιστον στο χώρο της Ιερατικής ενδυμασίας τα ακριβά ράσα είναι μειοψηφία και κυρίως συσχετίζονται με τα ανώτατα αξιώματα στο χώρο της Εκκλησίας.

Η πλειοψηφία των ιερέων μας προμηθεύεται τα καθημερινά του ράσα και ζωστικά όπως και τα λειτουργικά τους άμφια που αποτελούν μέρος της καθημερινής τους αποστολής.

Ευχαριστούμε τον Ακη Κατσαμάδο για το ρεπορτάζ του.

Τα χρώματα του Ράσου!

Δημοσιεύθηκε την από e-amfia

Μαύρο ως επί το πλείστον, μπλε και γκρι ως δεύτερες επιλογές κι εσχάτως, μεμονωμένες εμφανίσεις με βυσσινί, μπεζ, ακόμη και με λευκό. Τελικά, ποιο είναι το χρώμα που έχουν ή πρέπει να έχουν τα ράσα ιερέων και μητροπολιτών; Παραμένει το μαύρο; Κατ’ οικονομίαν ίσως, το μπλε τους θερινούς μήνες;

anteri e-amfia colors

Το μαύρο χρώμα για το ράσο υπάγεται στους εκκλησιαστικούς νόμους ή είναι ένας άγραφος κανόνας; Συμβολίζει το πένθος για τη χαμένη Βασιλεύουσα, όπως πιστεύουν ορισμένοι, ή για τις αμαρτίες του ποιμνίου; Συνήθεια αιώνων ή έχει βαθύτερο συμβολισμό;

e-amfia anteri red bordeaux

Ιστορική Ανάλυση-Παράδοση:

«Το μαύρο αρχίζει να επιβάλλεται ως χρώμα για τα ενδύματα των ιερέων και των μητροπολιτών τον 7ο με 8ο αιώνα. Το σημερινό ζωστικό που φορούν όλοι οι κληρικοί είναι η εξέλιξη του χιτώνα. Το ράσο είναι λατινική λέξη. Σημαίνει ένδυμα λείο, χωρίς τρίχες, κι εμφανίζεται τον 9ο αιώνα. Έχει μαύρο χρώμα κατά τα καλογερικά πρότυπα», εξηγεί ο κ. Παναγιώτης Σκαλτσής, αναπληρωτής καθηγητής Λειτουργικής στο Τμήμα Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνει και ο μητροπολίτης Κίτρους κ. Γεώργιος. «Ιερείς και μητροπολίτες, στην αρχή δεν φορούσαν ράσα. Το ράσο, το χρώμα του οποίου είναι το μαύρο, προέκυψε από τους μοναχούς. Πρόκειται για μοναχική περιβολή που επηρέασε τον εφημεριακό κλήρο», τονίζει ο κ. Γεώργιος.

Κατά τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους, μέχρι τον 4ο αιώνα, υπήρχε ελευθερία ως προς τα στοιχεία της ενδυμασίας του κλήρου. Ό,τι φορούσαν οι λαϊκοί, φορούσαν και οι κληρικοί. «Κριτήρια για την ενδυμασία του κλήρου εκείνη την εποχή ήταν η σοβαρότητα, η ευπρέπεια και η σεμνότητα», αναφέρει ο κ. Σκαλτσής.

Τα ίδια ενδυματολογικά κριτήρια ισχύουν και κατά τους βυζαντινούς χρόνους, μιας και δεν είχε θεσπιστεί ούτε τότε συγκεκριμένο ένδυμα για τους κληρικούς. Την εποχή εκείνη, αρχίζουν να εισέρχονται στην εκκλησία και άνθρωποι που προέρχονται από τον ειδωλολατρικό χώρο οι οποίοι επιθυμούν μεγαλοπρέπεια. Ο κλήρος αναβαθμίζεται κοινωνικά ενώ κάνει την εμφάνισή του ο μοναχισμός. «Επειδή η ενδυματολογία απασχολούσε πάντα την εκκλησία, έχουμε τότε τους πρώτους συνοδικούς κανόνες της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου που συνεκλήθη το 692 στην Κωνσταντινούπολη οι οποίοι απαγορεύουν την απρέπεια και τις παρεκτροπές ως προς την εμφάνιση κληρικών και μητροπολιτών», επισημαίνει ο κ. Σκαλτσής.

Η ομοιόμορφη εμφάνιση κληρικών και μητροπολιτών αποφασίζεται με συνοδική εγκύκλιο το 1855. Το σχήμα τους, όπως το ξέρουμε σήμερα, επιβάλλεται ρητά με το βασιλικό διάταγμα “Περί της κανονικής περιβολής του κλήρου” το οποίο εκδίδεται το 1931.

Η Εκκλησία της Ελλάδος:

Για την Εκκλησία της Ελλάδας και τα πρεσβυγενή πατριαρχεία, το επικρατέστερο χρώμα του ράσου είναι το μαύρο.

Απόψεις Κληρικών:

Παρότι δεν υπάρχει αυστηρά κοινή γραμμή μεταξύ των μητροπόλεων για το χρώμα του ράσου τόσο των ίδιων των μητροπολιτών όσο και των ιερέων, όπως επισημαίνει ο πατήρ Δημήτριος  πρωτοπρεσβύτερος κι εφημέριος του ναού Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης, οι ιερείς δεν μπορούν να φορούν ό,τι χρώμα θέλουν. «Δεν μπορεί ένας ιερέας να βάλει άσπρο ράσο, όπως φοράνε οι Ρώσοι.

Τα χρώματα του ράσου, αν δεν είναι το μαύρο, πρέπει να κυμαίνονται κοντά στο μαύρο», δηλώνει χαρακτηριστικά ο πατήρ Δημήτριος ο οποίος εκτός από μαύρο, φορά ενίοτε λόγω ζέστης, μπλε ή γκρι ράσο, όπως μας είπε.

Κάθε μητρόπολη έχει τη δική της γραμμή κι, ενδεχομένως, οι ιερείς που δεν συμμορφώνονται με τη γραμμή που ορίζει ο μητροπολίτης τους να έχουν κυρώσεις, σύμφωνα με τον πατέρα Δημήτριο. Όσο για τους μητροπολίτες, «κάθε μητροπολίτης για την μητρόπολη του είναι ο πρώτος μεταξύ των ιερέων. Δεν έχει ανώτερό του οπότε διαθέτει άλλη ελευθερία κινήσεων ως προς τις χρωματικές επιλογές του ράσου του», υπογραμμίζει ο πατήρ Δημήτριος.

Στο παρακάτω βίντεο αποτυπώνονται οι λεπτομέρειες και οι ποιότητες ενός ράσου ζωστικού ή αντερί όπως ονομάζονται.

«Το μαύρο είναι το μόνο χρώμα που αρμόζει σε ανδρική περιβολή. Οποιοδήποτε άλλο χρώμα θα μετέτρεπε το ράσο σε ένδυμα που δεν αρμόζει σε άνδρα. Το μαύρο χρώμα υποδηλώνει σοβαρότητα και κύρος. Γι’ αυτό χρησιμοποιείται και σε επίσημα ενδύματα, στις τηβέννους δικαστικών και πανεπιστημιακών», υποστηρίζει ο πρωτοσύγκελος της μητρόπολης Γουμένισσας πατήρ Αγαθάγγελος.

Πηγές (orthodoxia–e-amfia.gr )

 

 

 

Δώρα που μπορείτε να επιλέξετε για την Εκκλησία σας.

Δημοσιεύθηκε την από e-amfia

church supplies

Πολλοί έχουμε εκφράσει την επιθυμία κατά καιρούς να κάνουμε ένα δώρο στην Εκκλησία, στον Ιερέα, στην Ενορία μας. Επίσης σε κάθε επίσκεψη μας στο Άγιο Όρος ως ένδειξη σεβασμού και αγάπης προς τους μοναχούς όλοι μας πάντα φροντίζουμε να επιλέξουμε ένα χρήσιμο δώρο για την καθημερινότητα τους.

Σας προτείνουμε λοιπόν να επιλέξετε ένα από τα δώρα από τη συλλογή μας στο http://www.e-amfia.gr (πατήστε ΕΔΩ ) διασφαλίζοντας την χρησιμότητα του δώρου σε συνδυασμό με τις ανάγκες και την οικονομική δυνατότητα του καθενός από εμάς.

Με εκτίμηση,

Η ομάδα του e-amfia.gr